آرزوهای بر باد رفته

از برجسته‌ترین نقش‌مایه‌های کمدی انسانی می‌توان جوان جاه‌طلب (تازه به‌دوران‌رسیده) و آرزوهای بربادرفته را ذکر کرد. علاوه‌بر نمونه‌ی بارزبابا گوریو، بسیاری از آثار بالزاک، که ذکرشان رفت، صورت‌های دیگری از رمان آموزشی بالزاکی یا رمان پرورشی محسوب می‌شوند. به‌اینها عناوین زیر را نیز می‌توان افزود: زنبق دره، دختر حوّا، عتیقه‌خانه، الاهه‌ی هنر ناحیه، و البته رمان نمادین آرزوهای بر‌بادرفته که عنوان و ابعاد آن سبب می‌شود در مرکز این دایره‌عظیم قرار گیرد.